درون رحم مادر کیسه ای وجود دارد که به آن کیسه آمنیوتیک یا کیسه آب گفته می‌شود، در این کیسه مایع آمنیوتیک جریان دارد که دورتادور جنین را پوشش می‌دهد. مایع‌آمنیوتیک فواید زیادی برای جنین دارد و از فرزند شما در رحم محافظت می کند. زیاد شدن یا کاهش یافتن مایع‌آمنیوتیک می تواند مشکلاتی را برای مادر و جنین ایجاد کند. مایع آمنیوتیک با رشد جنین زیاد می‌شود و در جایی که جنین آماده تولد باشد، کاهش یافته و از دهانه رحم بیرون می‌آید. وجود مشکلاتی در دوران بارداری می‌تواند سبب پاره شدن کیسه آب یا همان کیسه آمنیوتیک شود. بسیاری از مادران به دلیل ناآگاهی در دوران بارداری دچار مشکل می‌شوند به همین دلیل متخصصان همواره توصیه می‌کنند اطلاعات خود را درباره سطوح مختلف بارداری بالا ببرید. برای کسب اطلاعات بیشتر مشاوره بارداری دریافت نمایید.

منبع : مایع آمنیوتیک چگونه اندازه گیری می‌شود

مایع آمنیوتیک چیست؟

همانطور که گفته شد کیسه‌ای درون رحم مادر وجود دارد که محل رشد جنین است. دیواره این کیسه از دو غشاء تشکیل شده که کمک می‌کنند، جنین سفت و محکم درون کیسه قرار بگیرد، زمانی که موعد تولد بچه فرا می‌رسد این غشاها پاره می‌شوند و بچه به همراه مایعی بیرون می‌آید؛ نام این مایع‌آمنیوتیک است.

آمنیوتیک مایعی است که تا زمان تولد جنین دورتادور بچه را احاطه کرده.  این مایع از آب بدن مادر و برخی پروتئین ها، الکترود ها  و آنتی  بادی ها ساخته می شود.

درست 12 روز پس از لقاح این مایع شکل می گیرد و تا هفته 38 بارداری افزایش پیدا می کند، پس از این مدت مایع شروع به کاهش می کند تا زمانی که جنین متولد شود.

شاید جالب باشد که بدانید مایع‌آمنیوتیک فقط از ترکیبات مهم مغذی و آب تشکیل نشده؛ زمانی که جنین کمی بزرگ می‌شود این مایع را می‌بلعد و به صورت اوره ادرار می‌کند. این ادرار در ماه‌های آخر زیاد می‌شود و تا زمان خالی شدن مایع‌آمنیوتیک در کیسه آب باقی می‌ماند. پیشنهاد می‌شود درباره انواع زایمان نیز بخوانید.

فواید مایع آمنیوتیک برای جنین چیست ؟

_محافظت از جنین : اگر ضربه‌ای به شکم شما وارد شود، مایع‌آمنیوتیک مانند ضربه گیر عمل کرده و جنین را از آسیب حفظ می‌کند. در واقع کیسه آب شبیه به یک بالشت نرم است که جنین درون آن قرار دارد.

_پیشگیری از عفونت: گفتیم که مایع‌آمنیوتیک سرشار از آنتی بادی‌هاست. پادتن یا آنتی بادی ماده‌ای است که از انسان در برابر عفونت و بیماری محافظت می‌کند.

_ تنظیم دما: مایع‌آمنیوتیک دمای کیسه آب را گرم نگه می‌دارد. بدین ترتیب جنین در دمای مناسب و ثابت قرار می‌گیرد.

_ رشد استخوان و عضلات: جنین مانند یک ماهی درون کیسه آب شناور است و می‌تواند در این کیسه حرکت کند، این حرکات اولین تجربه حرکتی نوزاد خواهند بود و به رشد عضله و استخوان‌های بچه کمک می‌کنند.

_ کمک به دستگاه گوارش: شاید اولین بار که متوجه شدید کودک مایع‌آمنیوتیک را می‌بلعد کمی نگران شده باشید. اما باید به شما بگویم بلعیدن این ماده نه تنها خطرناک نیست بلکه حتی تمرینی برای بلع و سیستم گوارش است.

_ کمک به دستگاه تنفسی: نفس کشیدن در مایع آمنیوتیک به دستگاه تنفسی انسان کمک نماید.

_ حفظ بند ناف: فشردگی و له شدن بند ناف جنین را خفه می‌کند، اما مایع‌آمنیوتیک جلوی این اتفاق را می‎گیرد.

_ رشد اندام‌های کوچک: اگر محیط نگهداری جنین خشک باشد به انگشتان و دیگر اعضای کوچک‌تر او آسیب وارد می‌شود. اما چون جنین در مایع آمنیوتیک قرار دارد این مشکل پیش نمی‌آید.

کاهش یافتن مایع آمنیوتیک

اگر شکم مادر خیلی کوچک باشد و در سونوگرافی مشخص شود که جنین نیز بسیار کوچک است، پس احتمالا مایع آمنیوتیک کمتر از حد استاندارد وجود دارد. متخصصان به این عارضه الیگوهیدرامنیوس می‌گویند. حدودا 4درصد مادران باردار دچار کمبود مایع آمنیوتیک می‌شوند.

اگر این اتفاق در 6 ماهه اول بارداری رخ دهد بسیار خطرناک است و حتی احتمال سقط جنین وجود دارد. اما اگر در 3 ماهه آخر اتفاق بیفتد زیاد خطرناک نیست و احتمال زایمان زودرس وجود دارد. برای آشنایی با نحوه تعیین زمان زایمان کلیک کنید.

عواملی که سبب کمبود مایع آمنیوتیک می‌شوند ؟

1_سابقه به دنیا آوردن نوزاد کوچک

2_مسمومیت حاملگی

3_فشار خون بالا

4_پارگی جفت

5_لوپوس

6_چند قلو

7_زایمان دیرهنگام

افزایش یافتن مایع آمنیوتیک

بالا بودن سطح مایع آمنیوتیک را پلی­ هیدرامینوس می‌نامند. اگر جنین بیش از حد رشد کرده باشد، احتمال دارد به پلی هیدرامیتوس مبتلا شده باشید. این عارضه فقط 1درصد مادران باردار را درگیر می‌کند. اگر به صورت خفیف رخ دهد خود به خود حل خواهد شد، اما اگر به صورت شدید و جدی باشد، با دارو می‌توان مایع آمنیوتیک را کم کرد. عواملی که سبب افزایش مایع آمنیوتیک می‌شوند:

1_ اختلال در عملکرد دستگاه گوارش

2_دیابت

3_عفونت

4_اختلال در سیستم عصبی

5_ اختلالات قلبی عروقی

6_ وجود مشکل در ریه جنین

7_اختلال رشد مادرزادی

8_خیز جنینی (تجمع مایع در اندام‌های جنین)

9_چند قلو و اختلال انتقال خون قل به قل

10_عدم تطابق خون مادر و جنین

پارگی کیسه و بیرون آمدن مایع آمنیوتیک

کیسه آمنیوتیک باید در مرحله اول زایمان باز شود تا جنین بیرون بیاید. اما گاهی اوقات کیسه آمنیوتیک زودتر از موعد پاره می‌شود. معمولا به این عارضه پارگی کیسه آب می‌گویند.

اگر  قبل از هفته 37 بارداری غشاهای کیسه آب پاره شوند پارگی زودرس کیسه آمنیوتیک اتفاق می‌افتد که با خطر جدی برای مادر و کودک همراه است. برای آشنایی با علائم زایمان کلیک کنید.

عواملی که سبب پارگی کیسه آب می شود

• فشار زیاد به کیسه بر اثر انقباض
• سوراخ شدن کیسه
• عفونت مادر
• بیماری‌های ریوی
• مصرف الکل یا دخانیات
• کم یا زیاد بودن مایع آمنیوتیک
• جدایی جفت و جنین

برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول